روستای ارسی؛ نمونه واقعی مهاجرت معکوس
روستای ارسی؛ نمونه واقعی مهاجرت معکوس
روستاهاي استان آذربايجان شرقي به‌خصوص در مناطقي مانند حاشيه رود ارس از رونق بالايي برخوردار هستند. روستاي ارسي نيز يكي از نمونه هاي بارز روستاهاي پررونق اين منطقه است.

روستایی زیبا و دل انگیز

روستای ارسی در۳۰ کیلومتری جلفا و ۱۲کیلومتری هادی شهر واقع شده است و از طرف غرب با لیوارجان و سیه سران و هادی شهر و از طرف شرق با روستای داران و افشار و از طرف شمال با روستای نوشیروان و از طرف جنوب با روستای قشلاق همسایه است. روستای ارسی از پر آبترین روستاهای منطقه است واز هر گوشه آن چشمه هایی جاری می شود . ارسی دارای باغات وسیع و سرسبزی است واکثر مردم روستا از طریق فروش محصولات باغی اعم از گردو، زردآلو آلبالو ودرختان دیگر امرار معاش می کنند . کشاورزی در روستا رایج است ولی به مانند باغداری نتوانسته در اقتصاد مردم روستا تاثیر مفیدی داشته باشد و درآمد زیادی را عاید کشاورزان سازد .

این روستا بر اساس  آمار سرشماری نفوس  و مسکن سال ۱۳۹۲ دارای ۳۲۸ خانوار بوده و ۹۲۵ نفر جمعیت دارد و از نظر جمعیت پنجمین روستای بزرگ منطقه آزاد ارس محسوب می شود. از  امکانات موجود روستا می توان به  مدارس ابتدائی و راهنمایی دخترانه و پسرانه، مخابرات، خانه‌ی بهداشت و دهداری اشاره کرد . ارسی  به عنوان مرکز دهستان ارسی محسوب می شود و تعدادی روستا را تحت پوشش خود قرار می‌دهد. عملیات برق و گاز رسانی صورت گرفته و آب آشامیدنی نیز به صورت لوله کشی می باشد.

آب و هوای ارسی به علت قرار گرفتن در یک دره نسبتا پهن و وجود کوههای بلند دراطراف آن در زمستان سرد و در تابستان گرم و معتدل است. به طوری که در تابستان درجه حرارت به طور میانگین به۳۰ درجه می رسد. هوای بهار وپاییز این روستا بسیار معتدل و دلچسب است. واقع شدن این روستا در ناحیه ای کوهپایه ای در مجاورت نواحی جلگه ای ارس و مناطق آزاد تجاری جلفا و مناطق مرزی و در کنار راه مواصلاتی ایران به قفقاز و از سویی ویژگی های طبیعی و تاریخی این منطقه، در کنار هم می توانند جاذبه ای بی بدیل جهت جذب گردشگران باشد.

 

چنار کهنسال ارسی

یکی از نشانه های این روستا داشتن درخت چنار کهنسالی است که با توجه به قطر ۳۶ متری و قدمت هزار و ۲۰۰ ساله یکی از شاخص ترین درختان کهنسال ایران به شمار می رود و  به یکی از نمادهای روستای ارسی تبدیل شده است.

بر اساس آزمایش ها و شواهد ، چنار کهنسال روستای ارسی جلفا که ثبت ملی شده است، هزار و ۲۰۰ سال قدمت دارد که با توجه به این قدمت تاریخی، از جایگاهی ویژه در میان درختان چنار کهنسال در ایران برخوردار است. این درخت با ارتفاع ۱۵ متر، دارای تنه عظیمی با ارتفاع پنج متر بوده و به مانند بیشتر درختان کهنسال چنار ، از میان به وسعت پنج متر مربع توخالی است. این چنار نیز به مانند بیشتر چنارهای کهنسال ایران که بیشتر در مکانهای مقدس واقع گشته اند، در کنار مسجد واقع شده است.  از نظر مکانی این درخت در شمال شرق مسجد جامع المهدی روستای ارسی و به فاصله شش متر از آن قرار گرفته است و  اطراف تنه درخت به ابعاد هشت در پنج متر و در کناره شرقی دیوار صحن مسجد جامع روستا، با سنگ و ملات سکوسازی شده است.

 

مهاجرت معکوس از شهرهای بزرگ به روستا

برخلاف بیشتر روستاهایی که رفته‌رفته جمعیت آن‌ها به دلیل مهاجرت کاهش می یابد ارسی جزو معدود روستاهایی است که مهاجرت معکوس و به نوعی مهاجرت از شهرهای بزرگ به روستا در آن اتفاق افتاده است.به طوری که ساکنان این روستا پس از سالها سکونت در تهران در راستای اجرای شعار جهاد اقتصادی، به زادگاه خود بازگشته  و با انتقال واحدهای تولیدی ،ارسی را به یک منطقه صنعتی و اقتصادی تبدیل کرده اند. مهاجرت معکوس در این روستا در نوع خود در کشور منحصر بفرد است و می تواند به عنوان یک نمونه کاملا موفق مورد بررسی قرار گرفته و دلایل آن از سوی مسئولین کشور جستجو شود.

ارسی هم اکنون به قطب منبت کاری و تولید وسایل چوبی مانند مبلمان تبدیل شده و اکثرجوانان این روستا درصنایع چوبی ، نجاری ، منبت کاری ،  رنگ کاری چوب و خیاطی در خود این روستا  کارگاه زده اند. دراین روستا خانوادهای پیدا نمی شود یکی از افراد آن در این رشته‌ها فعالیت نکند.

توسعه زیرساخت های روستا ، ارزان بودن تولید و تبدیل شدن روستا به یک شهرک صنعتی کوچک باعث شد تا اکثر کسانی که از سال ۱۳۶۴ به تهران مهاجرت کرده بودند، به صورت دسته جمعی به این روستا برگشته و هم اکنون آن‌ها به دلیل ارزانتر بودن و کیفیت بالا مشتریانی از سراسر ایران دارند.

در این زمینه در سال ۱۳۹۰ مستندی نیم ساعتی با عنوان «ریتم زندگی در روستای ارسی» توسط «محمد صفری» تهیه شد که در شبکه سهند و سایر شبکه های سراسری پخش شد. این فیلم مستند کمک ببسیاری به شناساندن این روستا و اقدام ارزشمند مردمان آن کرده است.

 

 

  • نویسنده : مریم چرخ انداز