امسال برای دیدن دو فیلم متفاوت سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر بلیت تهیه کردیم؛ فیلم‌هایی که به دلیل پاندمی با تاخیر اکران شدند و تا پاییز ۱۴۰۰ منتظرشان ماندیم؛ آتابای و پوست(دری).
آتابای از همان لحظه شروع فیلم، خوش ساخت به نظر می‌رسد و بیننده را مجاب می‌کند که داستانی برای تعریف شدن در فیلم وجود دارد. هرچند حدود یک سوم فیلم به شناخت شخصیت اصلی و اطرافیانش پرداخته شده اما من به عنوان بیننده از این مساله ناراضی نیستم چون فکر می‌کنم برای فهمیدن و درک روحیات آتابای، مردی حدودا چهل ساله که تهران و دانشکده معماری را نیمه تمام گذاشته و به روستای زادگاهش در خوی برگشته و با اقامتگاه بوم گردی که به راه انداخته، روستا و روستاییان را متحول کرده، بایستی همراهی کرد.
اما این فقط ظاهر داستان است؛ از نظر من، موضوع اصلی فیلم خودسوزی و کودک همسری است، موضوعی که به گمانم نیکی کریمی را برای ساخت این فیلم ترغیب کرده است.
در حال حاضر، آذربایجان‌شرقی بیشترین آمار کودک همسری را به خود اختصاص داده است. در بسیاری از روستاهایمان، دختران نوجوان بدون آگاهی و قبل از بلوغ فکری به عقد پسران تقریبا هم سن خود و یا بدتر از آن مردان هم سن پدرشان، درمی‌آیند.
خواهر آتابای در شانزده سالگی در حالی که دلبسته یحیی، دوست برادرش است، مجبور به ازدواج با مردی می‌شود که چندین سال بزرگتر از اوست. همین ناکامی باعث می‌شود که بعدا دست به خودکشی بزند آنهم از نوع خودسوزی. متاسفانه آمار دقیقی از خودکشی در کشور و استان وجود ندارد اما طبق گفته روانشناسان خودسوزی در زنان شایع‌تر از مردان است و علت آنهم پیامی است که در این نوع از خودکشی وجود دارد. خودسوزی؛ انتخابی است که آتش را در دل و جان همه می‌افروزد. چه آنهایی که از نزدیکان فرد هستند و چه آنانی که دورادور خبر خودسوزی را می‌شنوند. امری که به سختی فراموش می‌شود و گاهی باعث تحول یک جامعه می‌شود.
پرداختن به این دو موضوع که از بطن تم اصلی فیلم بیرون می‌آید، برای من بیننده کافی است تا آتابای را در لیست فیلمهای خوب قرار دهم. البته نمی‌توان از بازی خوب هادی حجازی فر سناریست و بازیگر نقش آتابای و سایر بازیگران فیلم و کارگردانی نیکی کریمی چشم پوشی کرد.
اکران عمومی آتابای را از دست ندهید، چون بعد از تماشای پوست(دری)، «آتابای» دومین و آخرین فیلم ترکی امسال است و احتمالا تا مدت‌ها حداقل تا سال بعد، باید چشم انتظار اکران فیلمهای ترکی باشیم.
- نویسنده : مریم چرخ انداز
