آزادراه تبریز – بازرگان به عنوان نخستین آزادراه با سرمایه گذاری خارجی، سال هاست که هنوز به اتمام نرسیده و این جاده ناامن همچنان جان انسان ها را می گیرد.
صدایی که در این مسیر عادی شده و مردم با شنیدن آن، متوجه می شوند که در همین محدوده، تصادفی رخ داده و یک یا چند تن نیز جان خود را از دست داده اند؛ صدای آژیر آمبولانس ها و ماشین های آتش نشانی در جاده بین المللی تبریز – مرند – بازرگان.
جاده بین المللی تبریز – بازرگان تبدیل به قتل گاهی شده که جلوی چشم مردم، خطر می کند و اما سال هاست کسی جلوی آن را نمی گیرد! تقریبا به طور میانگین هر هفته خبر یک تصادف در این مسیر در رسانه ها منتشر می شود.
جاده ۲۶۰ کیلومتری تبریز – بازرگان حدود ۱۰۰ سال پیش احداث شده و تغییرات عمده عمرانی نیز در این مسیر دیده نمی شود، اما مناسبات اقتصادی و تجاری ایران و ترکیه و اتحادیه اروپا توسعه قابل توجهی پیدا کرده و مسئولان باید جوابگوی این بی توجهی باشند.
داستان از این قرار است، آزادراه تبریز – مرند – بازرگان که مقرر شده در امتداد آزادراه پیامبر اعظم(ص) تا مرز ایران و ترکیه اجرایی شود، با توجه به ترانزیتی بودن محور و تبدیل شدن آن به قربانگاه مسافران، در سال ۱۳۹۲ بالاخره با امضای تفاهم نامه ای پیمانکار خود را شناخت.
محور تبریز- مرند – بازرگان که روزگاری مسئولان به فکر تبدیل این راه اصلی به واسطه ترانزیتی و استراتژیک بودن آن، به آزاد راه افتاده بودند سال ها اسیر کم توجهی، کمبود اعتبار و مشکلات مبتلا به اغلب طرح های بزرگ و تاثیرگذار در توسعه بود اما بالاخره، تفاهم نامه اجرای این طرح توسط یک شرکت چینی به امضای استانداران آذربایجان شرقی و غربی رسید.
از ۲۶۰ کیلومتر آزاد راهی که قرار است از تبریز تا بازرگان اجرایی شود، ۱۳۰ کیلومتر در حوزه استحفاظی آذربایجان غربی قرار گرفته که از ۱۷ اردیبهشت ۸۶ که اجرای این طرح تصویب شد، تا سال ۱۳۹۲ اقدامی در این راستا انجام نشده بود.
ولی امضای تفاهم نامه احداث آزادراه تبریز- بازرگان با یک شرکت چینی که طرح ۵۷۰ کیلومتری را طی مدت ۳۰ ماه در کشور الجزایر اجرایی کرده نور امیدی در دل تجار، بازرگانان، رانندگان و حتی مردم منطقه که روزانه شاهد تصادفات سنگین در این محور هستند ایجاد کرد، اما دیگر از این شرکت چینی خبری نیست…
اما جالب است این طرح تا به امروز هنوز به پایان نرسیده و هر هفته شاهد تصادفات مرگبار در این جاده بین المللی هستیم، تاکنون چندین پیمانکار نیز در این پروژه جابجا شده اند!
سرمایه گذار خارجی به تعهدات خود عمل نکرد
با وجود اینکه رئیس جمهور وقت در تابستان سال ۹۰ در مراسم افتتاح تونل های بزرگ شیبلی در مسیر آزاد راه تهران- تبریز، دستور تسریع احداث آزاد راه تبریز بازرگان را به وزارت راه صادر کرده بود، ولی این دستور گره ای از مشکلات این طرح استراتژیک را باز نکرد.
با احداث آزاد راه ۲۶۰ کیلومتری از تبریز به مرز بازرگان، در واقع کریدور آزاد راه های ایران به ترکیه و اروپا متصل شده و تهران از طریق این طرح به آنکارا، استانبول و آتن وصل شده و شاهد بهبود وضعیت جاده اصلی مواصلاتی آسیا اروپا از نظر کاهش تصادفات و ترافیک موجود خواهیم بود.
عباس آخوندی وزیر وقت راه و شهرسازی، در فروردین ماه سال گذشته در حاشیه مراسم آغاز عملیات اجرایی قطعه یک آزاداره تبریز – مرند – بازرگان در گفتگو با خبرنگاران با اشاره به علل تأخیر عملیات اجرایی قطعه فوق گفت: در سفری که رئیس جمهوری به آذربایجان داشتند قرار بود پروژه تبریزبه مرند و بازرگان با یک سرمایه گذاری خارجی شروع شود که در این مورد مصوبه هیئت وزیران نیز وجود داشت اما در عمل سرمایه گذار خارجی به تعهدات خود عمل نکرد و ما مجبور شدیم مجددا درخواست جلب سرمایه گذاری داشته باشیم.
وزیر راه و شهرسازی افزود: خوشبختانه یک کنسرسیوم از شرکت های ایرانی سرمایه گذاری در این پروژه را پذیرفت و ما امروز موفق شدیم این پروژه را به صورت جدی آغاز کنیم.
مشکل خاصی در اجرا نیست
خدابخش استاندار پیشین آذربایجان شرقی مهرماه امسال به همراه معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری و مدیرکل راه و شهرسازی از روند اجرایی آزاد راه تبریز- مرند – بازرگان بازدید کردند.
خدابخش در این بازدید، از پیشرفت اجرایی قطعه نخست این پروژه ابراز رضایت کرد و گفت: امیدواریم بخشی از این پروژه از تبریز تا صوفیان را تا هفته دولت سال آتی به بهره برداری برسانیم.
وی خاطرنشان کرد: محور تبریز- بازرگان یکی از شاهراه‌های مهم استان و کشور است که پروژه احداث آزادراه در این محور با مشارکت و سرمایه گذاری ۳۵ درصدی دولت و ۶۵ درصدی سرمایه گذار داخلی در حال اجراست.
خدابخش با بیان اینکه پیمانکاران و مجریان پروژه با تمام توان فعال هستند، افزود: برای قطعه نخست این پروژه که پیشرفت قابل قبولی دارد، ۵۷۰ میلیارد تومان اعتبار پیش بینی شده و امیدواریم محور تبریز تا صوفیان تا هفته دولت سال آتی تکمیل شود.
استاندار پیشین آذربایجان شرقی با بیان اینکه بخش باقی مانده پروژه تا مرند نیز تا ۲ سال تکمیل خواهد شد، اظهار داشت: تا امروز ۴۴ کیلومتر از مسیر، تملک شده و مشکل خاصی در اجرا نداریم.
وی افزود: امیدواریم با ابلاغ قرارداد سرمایه گذاری به سرمایه گذار در آینده ای نزدیک شاهد تسریع در عملیات اجرایی پروژه باشیم که منجر به توسعه مبادلات تجاری با کشورهای همجوار و بهبود وضعیت ترافیک جاده‌ای در شمالغرب کشور خواهد شد.
کندی احداث بزرگراه تبریز – بازرگان
رئیس مجمع نمایندگان استان آذربایجان شرقی که در جلسه شورای اداری استان سخن می گفت، با انتقاد از وضعیت نامطلوب جاده ترانزیتی تبریز به بازرگان و کندی احداث بزرگراه در این مسیر خاطرنشان کرد: وقتی میهمانان خارجی وارد ایران می شوند، از وضعیت جاده ها مایوس می شوند، آیا پول نداریم، که داریم، مشکل اصلی ما مشکل مدیریتی است.
نماینده مردم بستان آباد در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه مدیر باید آستین بالا بزند جهادی و شبانه روزی کار کند، افزود: مدیری مانند وزیر بهداشت با مدیریت خود توانست طرحی نو در اندازد و با طرح تحول سلامت مشکل درمان کشور را حل کند.
وی با بیان اینکه مشکل کار و اشتغال را باید با مدیریت درست در طول چند ساله حل کنیم ابراز داشت: استاندار هم با برنامه خوبی که ارائه کرده انتظار داریم مشکلات استان را با همدلی حل کنیم تا آذربایجان شرقی را لایق این مردم و شهدا بسازیم.
پروژه ملی است ربطی به ما ندارد
برای پیگیری وضعیت احداث این جاده در مسیر مرند از داود گرشاسبی فرماندار ویژه مرند و معاون استاندار آذربایجان شرقی به نتیجه ای نرسید و مسئول روابط عمومی فرمانداری شهرستان ویژه مرند اعلام کرد: «این پروژه، ملی است و به فرماندار مرند مربوط نمی شود»!
پیشنهاد تامل برانگیز نماینده مجلس
اما نماینده مردم مرند و جلفا در مجلس شورای اسلامی می گوید: انتظار می رود جاده بین المللی تبریز- مرند-بازرگان در بخش مرند به زودی به اتمام برسد.
به گفته او اگر دیه افراد کشته شده در این جاده را در طول یکسال صرف اتمام این پروژه می کردیم امروز آماده بهره برداری بود.
محمد حسن نژاد خاطرنشان می کند: در گذشته سهم شهرستان مرند از بزرگراه، از مرند تا صوفیان بود، اما امروز با احداث بزرگراه تبریز – مرند – بازرگان که چند فاز آن در دهه فجر افتتاح می شود، سهم این شهرستان در این زمینه افزایش پیدا کرده است.
وی از استاندار جدید آذربایجان شرقی خواست پروژه آزاده راه تبریز- مرند – بازرگان را به سرانجام برساند.
مسئولان نگاه اقتصادی به آزادراه تبریز- بازرگان داشته باشند
مقرر شده بود، زمان بهره برداری از این پروژه از سال ۹۶ به صورت تدریجی و با تکمیل هر بخش آغاز شود، آزادراه تهران- تبریز- بازرگان به طول ۲۵۳ کیلومتر، به عرض حدود ۳۳ متر، در سه باند رفت و سه باند برگشت احداث می شود.
در بخش ترافیک بین‌المللی با توجه به همسایگی سه کشور آذربایجان، ارمنستان و ترکیه در حوزه تأثیر آن و همچنین در مسیر ترانزیت حمل و نقل آسیای شرقی و مرکزی به اروپا و بالعکس، پایانه مرزی بازرگان را به عنوان مهم ترین پایانه جاده ای کشور تعریف می کنند.
اما این گزارش را با نظر یکی از رانندگان تریلی به پایان می رسانیم که مسافر همیشگی و یار دیرین جاده بین المللی تبریز – بازرگان است، محمد ایزدپناه با اشاره به اینکه آزادراه تبریز- مرند- بازرگان بخشی از آزادراه تهران- بازرگان و کوتاه ترین مسیر جهت اتصال پایتخت کشور به مرز بازرگان است؛ می گوید: با تکمیل بزرگراه تبریز – بازرگان، ضمن اینکه این جاده به معنای واقعی به بزرگراه بین المللی تبدیل می شود، مصرف سوخت نیز کاهش پیدا می کند.
وی ادامه می دهد: با تکمیل شبکه ترانزیتی کشور و اتصال آن به مرز کشور ترکیه و کشورهای اروپایی، زمان سفر کمتر شده و ایمنی در این مسیر نیز بهبود پیدا می کند.
ایزدپناه معتقد است: جاده تبریز – بازرگان، شباهتی به جاده بین المللی ندارد جز اینکه تنها نام شهرها به لاتین نوشته شده است و مسئولان باید نگاه اقتصادی به این مسیر داشته و از موقعیت سوق الجیشی آن بهره ببرند.
